(fragment z „Legendy o masztowej sośnie”)
(…)
Odpoczywanie wieczne tym, co potonęli!
Za nimi prądy sprzyjające prowadź,
pod wiatr posmyczny im pozwól brasować,
dryfuj ich statki po wełnianej smudze,
niechby się jęli znów wacht na warudze
i nie posnęli
przy lnianej kądzieli
w sztilu śmiertelnym – –
Pościelo kipieli!
Oto Cie proszę, jak umiem najszczerzej,
otwórz w Swych piersiach szmaragdowe dźwierze!
Za spokój duszy obu admirałów,
którzy na tarczach legli w jednym grobie,
– dziesięć wystrzałów!
Pięć Dickmannowi – na chorał zwycięski!
Pięć Stiernskjöldowi – na psalmodję klęski!
Resztę weź sobie,
pomieniaj na echo,
niechby wiedzieli żeglarze na Wiku,
żeś ich pochował w marynarskim szyku,
Dymie ofiarny!
Pociecho w żałobie!
Mgieł przewodniku!
Daj zmartwychwstanie tym, co padli wczora
od kuli, szabli, piki, lub topora!
Niech na sterburcie z prawa wszyscy siędą
i płyną z tobą,
Świetlana legendo!
… Ave Maria, gratia plena …
(…)
Janusz Stępowski
___________________________
Janusz Stępowski (1900 – 1969) poeta o zainteresowaniach głównie morskich, niezrzeszony, dawniej w grupie „Heljonu” i „Litarta”. W r. 1935 nagroda im. J. Szareckiego dla pisarza-marynisty (Tow. Literatów i Dziennikarzy Polskich) za „Legendę o masztowej sośnie”. Drukował w „Gazecie Literackiej”, „Pionie”. Wydał: „Legenda o masztowej sośnie” (Gł. Księg. Wojskowa, W-wa, 1934); „Gdynia” (1936); kilka utworów poetyckich, wystawionych jako widowiska plenerowe (w tem: „Opowieść bałtycka”); tom prozy powieściowej (1926); kilka słuchowisk radiowych (w tem:: „Legenda o bursztynowej koronie”, „Na morskich szańcach Rzplitej”, „Soerabaja musi pójśc na dno”). (wiersz i nota o autorze z: „Morze w poezji polskiej” w opracowaniu Zb. Jasińskiego, Główna Księgarnia Wojskowa, Warszawa 1937).
* * *
Objaśnienia
-
- posmyczny wiatr – wiatr sprzyjający żaglom
- waruga – wachta; termin w polskiej marynarce nieużywany
- Dickmann Arndt – admirał, w r. 1627 w bitwie pod Oliwą dowodził flotą polską, kierując bojem z pokładu okrętu „Ritter St. George” (znanego pod polską nazwą „Święty Jerzy”); zdobywa okręt Stiernskjolda, a następnie odpiera atak innego szwedzkiego okretu „Pelikan”; w chwili ostatecznego zwycięstwa, raniony kulą w obie nogi, ginie z upływu krwi.
- Stiernskjold Nicklas – wiceadmirał, jeden z najwybitniejszych wodzów Gustawa Adolfa, zdobywca Rygi, komendant Piławy, dowódca floty szwedzkiej pod Oliwą w r. 1627; zaskoczony przez dowódcę floty polskiej, Dickmana, zwarł się w abordażu z jego okrętem i zginął po otrzymaniu trzech ciężkich ran.
- Wik – nazwa Małego Morza lub Zatoki Puckiej, pochodząca z XVI w.
Wiersz, nota o autorze i objaśnienia z: „Morze w poezji polskiej” w opracowaniu Zb. Jasińskiego, Główna Księgarnia Wojskowa, Warszawa 1937.